_دیابت چیست؟
دیابت ملیتوس که با عنوان دیابت شناخته میشود ترکیبی از دو کلمه دیابت و ملیتوس است.کلمه دیابت برگرفته از کلمه یونانی سیفون است که نشان دهنده ی دو ویژگی پرادراری و پرنوشی در افراد مبتلا به دیابت می باشد.ملیتوس از کلمه ای لاتین به معنی عسل گرفته شده است که نشان دهنده وجود قند در ادرار افراد مبتلا به دیابت می باشد . دیابت بیماری است که بر چگونگی استفاده بدن از گلوکز اثر می گذارد.
گلوکز قندی است که بدن به عنوان سوخت اصلی از آن استفاده میکند.
نحوه استفاده بدن از گلوکز به صورت زیر است:
1)غذایی که شما میخورید جذب شده و کربوهیدرات غذا یا بخشی از آن بصورت گلوکز وارد جریان خون می شود.
2)پانکراس (غده سازنده و ترشح کننده انسولین در بدن)انسولین را به جریان خون وارد می کند.
3) انسولین کمک می کند گلوکز وارد سلول های بدن شما شود . بدن با سوزاندن گلوکز انرژی مورد نیاز خود را به دست می آورد.
پانکراس غده ای در بدن شماست که در زیر و پشت معده قرار دارد.این غده با ترشح انسولین قند خون شما را تنظیم می کند.
انسولین همانند کلیدی است که درب های ورود قند به سلول را باز می کند.
_انواع دیابت :
-دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 و دیابت بارداری و دیابت مونوژنی
-دیابت نوع 1 : 5 تا 10 درصد از موارد ابتلا به دیابت را به خود اختصاص می دهد . در دیابت نوع 1 پانکراس قادر به ساختن انسولین نمی باشد . بدن همچنان از طریق مصرف غذا گلوکز دریافت می کند اما گلوکز نمی تواند وارد سلول شود.برای حل این مشکل فردی که به دیابت نوع 1 مبتلاست نیاز به دریافت انسولین از طریق تزریقات منظم دارد.
دیابت نوع 1 بیشتر در سنین زیر 30 سال مشاهده می شود .
-دیابت نوع 2 : 90 تا 95 درصد از کل موارد دیابت را به خود اختصاص می دهد . در دیابت نوع 2 پانکراس هنوز انسولین می سازد ولی ترشح آن کاهش یافته یا به درستی در بدن عمل نمی نماید . زیرا سلول ها نسبت به عمل انسولین مقاومت می کنند که دلیل اصلی این مقاومت چاقی و اضافه وزن است.
دیابت نوع 2 بیشتر در سنین بالای 30 سال مشاهده می شود .
عوامل خطر دیابت نوع 1 :
الف : فرد مبتلا باید استعداد ژنتیکی ابتلا ی به بیماری را به ارث ببرد.
ب: عاملی در محیط زندگی فرد بیماری را شروع نماید .
دیابت نوع اول بیشتر وابسته به عوامل محیطی است تا ژنتیکی
-عوامل محیطی دخیل در شروع بیماری به قرار زیرند :
مهمترین عامل محیطی بعضی از ویروس ها از جمله سرخچه هستند .پادتنهایی که توسط سلول های ایمنی بدن علیه این ویروسها ترشح میشوند در افراد مستعد از نظر ژنتیکی منجر به نابودی سلول های بتا در لوزوالمعده میگردند البته گاهی اوقات این ویروس ها خود به تنهایی این سلول ها را از بین میبرند .
شروع زود هنگام تغذیه تکمیلی در دوران شیر خوارگی مخصوصا مصرف شیر گاو عامل زمینه ساز دیگری در ابتلای به دیابت نوع 1 است.دیابت نوع 1 در افرادی که در دوران شیرخوارگی از شیر مادر و نه شیر گاو استفاده کرده و زمان شروع تغذیه کمکی آنها در سنین بالاتری بوده است کمتر دیده می شود .
نکته قابل توجه این است که در بیشتر افراد پیشرفت دیابت نوع 1 از مرحله تخریب سلول های ترشح کننده انسولین تا مرحله ظهور علایم کند و طی چند سال صورت میگیرد. در واقع پادتنهای خودی ضد سلولهای بتا سالها قبل از تظاهر در خون افراد مبتلا قابل شناسایی هستند .شناسایی این پادتنها در بستگان درجه اول بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 میتواند به تشخیص زود هنگام این بیماری و پیشگیری از آن کمک کند .
عوامل خطر دیابت نوع 2 :
چاقی و اضافه وزن _ سابقه خانوادگی دیابت _ سن بالای 45 سال _ سابقه ی بدنیا آوردن نوزاد بیش از 4 کیلوگرم _ سابقه ابتلا به دیابت بارداری _ عدم فعالیت بدنی _بالا بودن چربی خون و فشارخون _ کیست های متعدد تخمدان
